Vrijdagochtend, zo rond 06.45 uur. Ik start de auto en de radio springt aan. MnM staat op, zoals bijna altijd. Een Vlaamse zender met een mix van muziek, beetje geklets van de DJs en af en toe een kort gesprekje met een luisteraar. Niet te moeilijk, en het Vlaams klinkt me altijd sympathiek. Deze ochtend is er van dat ‘niet te moeilijk’ niets van bij. Luisteraar Nottie belt in.
Nottie (vergeef me eventueel de schrijfwijze) belt over de oorlog in Oekraïne en wil de luisteraars vertellen dat oorlog voor niemand goed is. Hij kan het weten: hij is geboren in Kosovo en moest de oorlog ontvluchten. Dertien was hij toen.
Hij vertelt hoe hij afscheid moest nemen van zijn vader. Plots begint hij duidelijk te huilen. Van 0 naar 100 in 2 seconden. Ik rijd over een donkere bijna lege weg en voel mijn eigen ogen vochtig worden. Je hoort een diep trauma zo uit de luidsprekers. De jongeman verontschuldigt zich meerdere keren, vertellende dat dit niet de bedoeling was. Dat hij het zo niet bedacht had. Hij wilde alleen maar even zeggen dat oorlog enkel slecht doet aan de mensen. “Het doet pijn aan de mensen. Het is voor niemand goed. Ik moest afscheid nemen van mijn vader. Nadien heb ik mijn papa nooit meer gezien.” Op dat moment voel ik een stilte daar in de studio en hier.
Het doet me direct denken aan een filmpje dat ik de avond ervoor zag, van een vader die afscheid neemt van zijn dochter van een jaar of 6, omdat Oekraïense mannen tussen 18 en 55 nu het land niet meer uit mogen omdat ze voor hun land moeten vechten. Dat filmpje, dat door merg en been gaat, waarbij je natuurlijk denkt; gaat hij zijn dochter nog terugzien? Gaat zij haar papa nog terugzien? Hij weet natuurlijk wat voor risico’s er zijn en dat emotioneert hem. Het kind is wellicht nog niet zo ver, maar misschien ook wel. En dan hoor je nu op de radio hoe het is voor zo’n kind ruim dertig jaar later: papa heeft het niet gehaald.
Dik dertig jaar later breekt deze man nog gewoon opnieuw live op radio. Om daaraan toe te voegen: “Ik ben dankbaar voor mijn leven nu in België, ik heb het heel goed hier, met mijn zoontje van twee. Maar ik mis mijn papa. Nog altijd.” Hij verontschuldigt zich nog eens, het was niet de bedoeling zo te huilen. En ik kan enkel denken; lieve jongen, wat jou is overkomen mag ook nooit de bedoeling zijn geweest.
Oorlog is niet goed voor de mensen. Ik kan het niet beter zeggen Nottie.
<3